TRAKYA ÜNİVERSİTESİ: NEREYE..?
Trakya Üniversitesi’nde 30. kuruluş yılımızda yeni bir döneme geçmek üzereyiz. Şöyle bir geçmişe baktığımızda, benim bu kuruma katıldığım 1988 yılına göre öğretim üyesi sayımızda, öğrenci sayımızda, bilimsel yayınlarda, bina sayılarında ve büyüklüklerinde önemli oranda artışlar var. Öte yandan bizimle aynı zamanda kurulan üniversiteler içinde arkalarda olduğumuz yadsınamaz bir gerçek.
Üniversite ülkenin temel kurumlarındandır. Toplumun beyni özelliğindedir. Üniversitede üretilen bilim, topluma düşünce, yorum, çözüm, tutum ve davranış olarak yansır.
Üniversitemizin vizyon ve misyonunu çok iyi ortaya koymalıyız. Birinci basamakta ülkemizin ihtiyacı olan meslekleri yetiştirmek, ikinci basamakta öğretim üyelerini yetiştirmek ve son basamakta bilim üretmek, patent geliştirmek olarak konumlandırabiliriz. Üniversitemizin bilimsel organizasyonunu bu piramide göre düzenlemek gereklidir. Bu amaca uygun olarak hazırlanması gereken master plan, akademik ortamlarda tartışmaya açılarak 2013 yılına hazır hale getirilmelidir.
Öğrenci üniversitede bir meslek, uzmanlık kazanırken, bir yandan da kişiliğini olgunlaştırmalı, çevresinde, bölgesinde ve dünyadaki gelişmeleri gözlemleyip yorumlayabilmeli, mutlaka genel kültür, edebiyat ve güzel sanatlarla ilgilenerek bilgisini arttırmalı, estetik duyu kazanmalıdır. Bu hedeflere ulaşmada üniversitemiz her türlü olanağı sunmalı ve ayrıca sağlıklı yaşam biçimi için gereken altyapıyı oluşturmalıdır. Öğretim üyeleri öğrencilerimize bu aşamalarda en iyi rol model olacaktır.
Bina yapmak, beton dökmek ve inşaat; ilerlemenin, gelişmenin ana dinamiği değildir. Laboratuar, araştırma merkezi, kütüphane gibi ana donanımlardır üniversitenin çekirdeği. Kaynaklarımızın önemli bir kısmını bilim, öğretim ve üretiminin temel merkezlerine ayırmalıyız. Bu merkezler, özellikle kütüphaneler, öğrenci ve öğretim üyelerine 7/24 prensibi ile hizmet etmelidir. Derslik ve amfi gereksinimleri hızla sağlanmalı, mevcutlarla beraber öğretim üye ve öğrencilerinin hak ettikleri donanım ve ergonomide olmalıdır.
Edebiyat, tarih, felsefe, sosyoloji, psikoloji, arkeoloji ve sanat tarihi gibi temel sosyal branşlar mutlaka desteklenmelidir. Sosyal bilimler, fen bilimleri ve sağlık bilimleri kadar bir üniversitenin saygınlığında önemli yer tutmaktadır. Eski eserlerin yeniden basılması, sadeleştirilmesi, günümüz diline çevirme teknikleri öğretilmelidir.
Üniversite yöneticisinin en önemli görevinin özgürlük ve huzur ortamını sağlaması olduğunu düşünüyorum. Özgür düşünce akademik hayatın sürdürülmesi için gereklidir. Üniversitede her türlü fikir üretilebilmeli ve söylenebilmelidir. Fakat hakaret içermemeli ve kırıcı, yıkıcı yansımaları olmamalıdır. Adaletli olmalı bir yönetici. Asla bencil değil, mutlaka özverili olmalıdır. Edebali’nin tarihsel öğütlerini yönetici hep aklında tutmalı, o bilinçten hiç ayrılmamalıdır. Akademik kadrolar hiç bekletilmeksizin, ayrımcılık yapılmadan verilmelidir. Bütün öğretim üyelerinin biraraya gelebileceği, gazete dergi okuyabileceği merkezi bir yerde akademik klüp oluşturulmalıdır. Farklı birimlerdeki bilim insanlarının buluşması, kurum içi diyaloga, kurumsal dinamiklerin pekişmesine yardımcı olacaktır. Üniversitemiz hastanesinde öğretim üyelerine tahsis edilen başvuruların ve randevuların organize edileceği, kan alımının gerçekleştirileceği bir oda ayrılmalıdır.
Rektörlük çok hızlı çalışan bir mekanizmaya ulaşmalıdır. Rektörlüğe gelen bir yazı veya ileti o gün cevaplandırılmadan rektörlüğün ışıkları söndürülmemelidir. Yetkililere e-imza verilerek bürokratik işlemler, basılı kağıt olmaksızın, mekan sınırlaması tanımadan süratle yapılmalıdır. Şu an çok yavaş ve yetersiz çalışan bilgi-işlem altyapısı mutlaka güçlendirilmelidir.
Balkanlarla ilgili her konu üniversitemizin ana gündemi, vizyonu ve misyonudur. Birçok alanda olduğu gibi Balkanların tarihi, sosyolojisi, sanatı, kültürü, ekonomisi, mimarisi, bizim medeniyetimizin en güzel ve şerefli destanlarındandır. Bu konularda özverili bilimsel çalışmalar yapmak tarihin bize yüklediği en önemi sorumluluklardandır. Kurumlararası diyalog mutlaka önemlidir ama uluslarası akademik saygınlık, bilimsel verilerle, arşiv belgeleriyle desteklenen yazılı ve görsel eserlerle sağlanır. Erasmus gibi, Farabi gibi Balkanlardan öğrenci değişimi programı üniversitemiz önderliğinde Sinan adı altında gerçekleştirilmelidir.
Üniversitemiz hastanesi bölgemizin en büyük ve en önemli sağlık kuruluşudur. Hastanemizin birikmiş çok ciddi sorunları vardır. Ameliyathanemizin havalandırması, lambaları, masaları, otomatik kapıları, endoskopik ve radyolojik donanımı ile büyük bir revizyona ihtiyacı vardır. Bütün kliniklerin donanım eksiklikleri ortaya konularak, kurulların belirleyeceği takvim içinde satın alınmalıdır. Hastanemiz ıslak zeminleri komple elden geçirilmelidir. Isı kaybına neden olan dış pencereler gözden geçirilmelidir. Radyolojik çekimlerin dijital sistemi olan paks bütün hastane bünyesinde ivedilikle kurulmalıdır. Filmlerin basılmaması ile edinilecek tasarruf, sistemi kısa sürede amorti edecektir. Servis yataklarının büyük çoğunluğu hurda durumundadır, mutlaka yatak ve karyolalar yenilenmelidir. Servislere tansiyon, nabız ve derece ölçümlerini dijital olarak yapacak seyyar cihazlar alınarak modern görünüm kazandırılmalıdır. Hasta dosyaları elektronik ortamda tutulmalı, tüm hasta dosya bilgileri ve tedavi istemleri her serviste doktorlarda ve hemşirelerde bulunacak tablet bilgisayarlar üzerinden yürütülmelidir. Bu sayede, arta kalan zaman tedavi hizmetlerine ayrılabilecektir. Toplum nazarında hiç de olumlu imaja sahip olmayan hastanemizin halkla ilişkilerine büyük önem verilmeli, üniversitemizin bu konudaki bütün ilgili birimlerinden akademik destek alınmalıdır. Döner sermaye gelirlerini arttırıcı çalışmalara (poliklinik sayısı artışı, özel oda, otopark, yabancı ve bölge dışı hasta, bilimsel araştırmalar, ulusal kamu projeleri vb.) ağırlık verilmelidir. Giderleri azaltmada en önemli nokta; israfı önleme, stok kontrolleri ve ödemelerin belirsizliğinin giderilmesidir. En kaliteli malı en uygun fiyata gerekli miktarda almak için azami gayret gösterilmelidir. Tıbbi malzeme alımlarında malın özellikleri, şartnamesi, tedarik kaynakları, maliyeti konusunda kurumumuzun ciddi bir alt yapısı yoktur. Döner sermaye yıllardır bütçesi olmadan, yıl sonunda bilanço tertibiyle yürütülmektedir. Bütçe üzerinde ciddi çalışmalar yapılmalıdır. Geniş kapsamlı bağış kampanyaları düzenlenerek her kesimden destek talep edilmelidir.
Yönetim anlayışımı somutlaştırmak bağlamında, son aylarda yaşadığımız bir örneği, öğretim üyelerine otopark cihazı dağıtımını, anlatmak istiyorum. Yeni cihaz almak için kurum kimliği, ehliyet ve araç ruhsat fotokopileri ile idareye başvurmamız istendi. Kurum kimliğinin fotokopisini kimliği veren kuruma vermek! Bu angaryalara ne gerek var. Bir günde görevli bir memur imza karşılığı gereksiz belgeler olmadan öğretim üyelerine cihazları dağıtabilir. Yönetim kolaylaştırıcı olmalıdır zorlaştırıcı değil, yapıcı olmalıdır yıkıcı değil. Üniversitemizde organizasyon dinamiğini, sistematiğini, mantığını, çatısını, alışkanlığını, akışkanlığını, refleksini geliştirmeliyiz. Belli bir niceliğe ulaşan üniversitemizde artık niteliğe, kaliteye önem vermeliyiz. E-üniversite uygulamalarını yaygınlaştırmalıyız. Her kademedeki yazışmaları elektronik ortamda gerçekleştirecek altyapıyı bir an önce kurmalıyız. Dekanlıklar ve müdürlükleri personel yönünden desteklemeliyiz. Enstitülerin, dekanlıkların dergileri, yayınları tüm masrafları rektörlükçe karşılanmak üzere öncelikle basılmalıdır.
Kendi diktiğim ağaçları kesmeyeceğim. Ülkemizin kısıtlı bütçe olanaklarıyla ve çalışma saatlerinde yapılacak olan binaların alınlarına dönemimde yapıldığına dair levha asmayacağım. Şayet böyle yazılar varsa onları tarihe bir belge olarak bırakacağım. Bütün alanlarda israfa kaçmamaya özen göstereceğim. Davetiyeler ve tebrikler sadece elektronik ortamda gönderilecektir. Kampüs(ler) içi yollar hızla onarılacak, gittikçe büyüyen personel otopark(ları) gereksinimi karşılanacaktır.
Öğretim üyeleri akademik ortamda eşitdir ve rektör ancak eşitler arasında birincidir (primus inter pares). Öğretim üyeleri rektörlük binasına rektörle aynı kapıdan girer. İdari yapı üniversitenin omurgası olan öğretim üyelerine liyakatla hizmet sunar.
Bilgisi ve kültürü ile, kendi dalındaki uzmanlığı ile, hoşgörülü, topluma saygılı, tarih bilinci taşıyan, toplumdaki saygın yerini analitik davranışları ile pekiştiren siz değerli öğretim üyeleri; bu ortak bilinçle önümüzdeki tarihi sorumluluğu olduğunu düşündüğüm seçimlerde üniversitemizin yöneticiliğine adayım. Yinelenmeden değil “yeni”den, yabancıdan değil “yerli”den, yargılayıcıdan değil “yapıcı”dan yana olalım. Takdir sizlerin.
Saygılarımla,
Prof. Dr. Yener Yörük
Trakya Üniversitesi Öğretim Üyesi
https://twitter.com/yeneryorukE-posta:yyoruk@trakya.edu.tr,
www.yeneryoruk.trakya.edu.trTel/faks iş: 0284 2355936, cep: 0542 2147380