ÇOCUĞUM BİR HIRSIZ MI?
Dört yaşındaki çocuğunuzla markete gittiğiniz,alışverişinizi yapıp eve döndüğünüzde
çocuğunuzun elinde ona satın almadığınız bir çikolata gördünüz.Pek çok anne-baba bu
durumda ne düşüneceğine veya nasıl davranacağına karar veremeyebilir.Eğer 4 yaşındaki
çocuğunuz başkasına ait bir malı izinsiz alıyorsa bunu hırsızlık olarak görmemelisiniz.Her ne
kadar çocuk başkasına ait bir şeye dokunmaması gerektiğini bilse bile neyin kime ait
olduğunu tam olarak ayırt edemeyebilir.Ya da dünyada işlerin,alışveriş yapmak gibi,nasıl
yürüdüğü hakkında tam bir bilgisi yoktur. Mesela, marketten annesi de pek çok şey almakta
ama bu sorun olmamaktadır neden onun çok istediği çikolatayı alması sorun olsun ki!
Çocuğunuzun dürüst olması için,kendisini güvende hissetmesini sağlayın
Çocuğunuza çikolatayı nereden aldığını sorduğunuz zaman sokakta bulduğunu ya da birinin
verdiğini söyleyebilir.Çocuk,kendisini güvende hissetmediği için yalan
söyleyecektir.Çocuğun dürüst olması için kendisinin güvende olduğunu hissetmesini
sağlayın.Mesela ona benim için en önemli olan şey senin bana karşı dürüst olmam.Yaptığın
hatayı düzeltmen için sana yardımcı olabilirim ama bana doğruyu söylemelisin.Ayrıca bana
dürüst davranmazsan senin ne zaman doğru ne zaman yalan söylediğini anlayamam.Bu
durumda da hep şüphe içinde kalırım.Benden bir şey istediğinde onu yapmak konusunda daha
isteksiz olurumdiyebilirsiniz.
Çocuğunuzun hırsız veya yalancı olduğunu düşünmeyin
Çocuklar kendilerine verilen rolü çabuk benimserler.Sürekli yaramaz olduğu söylenen bir
çocuk gerçekten yaramaz olur.Aynı şekilde çocuğunuza hırsız ya da yalancı yaftası vurursanız
o şekilde davranmaya başlar.
Bazı anne-babalar çocukları yalan söylediği için ağızlarına karabiber sürerler.Oysa şunu
unutmamak gerekir,çocuk korkarsa daha çok yalan söyler.Çocuğun doğru söylemesi için
güven ortamının sağlanması şarttır.
Çocuğunuza aldığı şeyi geri iade etmesini öğretin
Çocuğunuzun izinsiz ya da parasını ödemeden aldığı şeyi fark eder etmez onunla birlikte
gidin ve hatasını nasıl düzelteceğini ona gösterin.Mesela çocuk çikolatayı bitirmiş olsa bile
paketini ,birlikte markete götürün.Çocuğunuzdan paketi kasiyere vermesini ve satın alması
için parasını ödemesini isteyin.Çocuğunuzun parası yoksa, ona borç vereceğinizi ama
karşılığında evde bir iş yapmasını söyleyin.
Çocuğun aldığı şeyi geri iade etmesi hususunda çabuk ve kararlı hareket etmeniz çok
önemlidir.İade işini sonraki güne ertelemeyin.Şartlarınız müsait olmayabilir fakat bu işi
sadece konuşarak çözemeyeceğinizi unutmayın ve önceliklerinizi buna göre ayarlayın.
Çocuğun özür dilemesini istemeyin
Kendisine ait olmayan bir şeyi aldığında çocuğunuzdan bunun için özür dilemesini
istemeyin.Çünkü çocuk yanlış bir şey yapma niyetinde değildir sadece ne yapması gerektiğini
tam olarak anlayamamıştır.
Çocuğunuza iyi model olun
Çocuğunuzun dürüst yetişmesini istiyorsanız önce sizin dürüst olmanız gerekir.Ufak tefek
dahi olsa çocuğunuza asla yalan söylemeyin.Bazen anne babalar çocuklarına istedikleri
şeyleri yapmaları için vaatlerde bulunurlar.Mesela eğer şimdi uyursan,uyanınca seni parka
götüreceğim gibi.Bu tip vaatlerde bulunduğunuz zaman muhakkak yerine getirin.Yahut
gerçekleştiremeyeceğiniz vaatlerde bulunmayın.Aynı şekilde çocuk bir başkasına yalan
söylerken size şahit olabilir ve bunun doğal bir şey olduğunu öğrenir.
Psikolog Çiğdem Alparslan Karakuş
