VAJINISMUS TEDAVISI
Vajinismus
Vajinismusun tanımı;
Kadın cinselliğinde, vajinanın girişindeki (dış üçte birini çevreleyen) kasların, yineleyici veya sürekli olarak istem dışı kasılması, cinsel birleşmenin kadın tarafından acılı veya imkânsız olarak algılanmasına vajinismus adı verilir.
Vajinismusta aslında, başta vajina etrafında olmak üzere, tüm vücutta kasılma, endişe, korku ve panik hali algılanır. Bu durumu yaşayan kadınlar, çoğunlukla kızlık zarlarının(hymen) çok kalın olduğunu ya da vajinalarının penis girişi için çok dar olduğunu düşünürler. Cinsel beraberlik sırasında, yaşayacakları acı beklentisi içine girerler. Vajinadaki kasılmaya, bacakların kapanması, çarpıntı, terleme, kusma, titreme, ağlama gibi bazı belirtilerin eşlik ettiği görülebilir. Ancak vajinismus tanısının konması için, bu yaşanının sürekli bir biçimde görülmesi gerekir.
Bütün dünyada sınıflama ve tanı kriteri olarak kabul edilen DSM-IV-TR’ de, vajinismus, bir cinsel işlev bozukluğu (kod:306.51) olarak sınıflandırılmıştır ve cinsel ağrı bozuklukları kategorisinde verilmiştir. Ana tanı kriteri olarak da, “vajinanın dış üçte birindeki kaslarda, tekrarlayan ya da sürekli, istem dışı ve cinsel ilişkiye engel olan spazm” kabul edilmektedir.
Vaginismus tanısı alan kadınların cinsellikle ilgili yanlış ve ağırlıklı olarak olumsuz inançları vardır;
- Vajinismusu yaşayan kadınların algılarına göre, vajina girişi, son derece dar ve cinsel birleşme olanaksızdır. Gerçekte ise, vajina yapısı gereği, ilişki sırasında erkeğin penisinin büyüklüğüne göre kendini hazırlar. Cinsel birleşmenin durumuna bağlı olarak, genelde dışa en yakın kısmı oldukça gevşeyebilir. Bu sağlıklı ve normal yapıdaki bir vajinanın durumudur.
- Vajinismus sorunu olan kadınlar, penisin vajinaya girmek için çok büyük olduğu yanlış algısına sahip olabilmektedirler.
- Bazı kadınlar ise, vajinalarının çirkin, biçimsiz veya garip olduğunu düşünür ve utanç duyarlar. Bu da vajinismus konusundaki, kadınların sıklıkla rastlanılan yanlış inançlarındandır.
- Kadınların bu konudaki bir başka yanlış inançları ise, kızlık zarlarının(hymen) çok kalın olduğu, cinsel birleşme sırasında çok kanaması olacağı ve çok ciddi bir ağrı yaşayacağı düşüncesidir. Bu yanlış düşünce, cinsellikle ilgili çok ciddi bir korku duygusunun kadında oluşması anlamına gelmektedir.
Vajinismusun ortaya çıkışı
Türk toplumu olarak bizim kadınlarımızda, vajinismus sorunu, çoğunlukla evliliğin ilk gecesinde açığa çıkmaktadır. Çünkü cinselliğin evlilik öncesi tam olarak yaşanmayışından, evliliğin yasal olarak gerçekleştiği resmi nikah/düğün gecesine kadar açığa çıkmaz. Pek çok kadın bu sürece kadar, cinsellik konusunda dini ve etik değerlerin arkasına sığınmış olduğunu bu süreçte fark edebilir.
Nadiren de olsa bazı kadınlarda vajinismus sorunu, geçmişte olmadığı halde, doğum, düşük, kürtaj, ameliyat gibi bu alandaki olumsuz yaşam deneyimlerinden sonra da gelişebilir. Ama belirtildiği gibi, bu dyrum çok çok düşük bir oranda ortaya çıkmaktadır.
Vajinismus sorunu yaşayan çiftlerde, bu sorunu çözmek için önemli oranda etkili ve motivasyon, çevrenin çocuk sahibi olmalarına yönelik beklentilerinden güç alır. Cinsel alanda yaşanan bu problemden aile büyüklerinin haberdar olması da çok önemlidir. Çünkü aile büyüklerinin haberdar olması durumunda, bu sorun, kadının üzerinde çok ciddi bir yük haline gelebilmektedir. Eğer sorun aşılamazsa, bu çiftlerde, boşanma oranının yüksek olduğu da gözlemlenmektedir.
Kliniklere, cinsel işlev bozuklukları ile ilgili, en sık başvuru nedeni vajinismustur. Cinsel sorunlar konusu içinde, toplumda en sık yaşandığı bilinen sorunun da vajinismus olduğu söylenebilir. Bunda en önemli etken cinselliğin Türk toplumunda tabu özelliğini taşımasıdır. Yine aynı nedenle bu konudaki alan araştırmaları istenilen yoğunlukta gerçekleşememektedir. Çünkü bizim toplumumuzda cinsellikle ilgili konuşmak ve sıkıntıları paylaşmak insanlara zor gelmektedir. Yine de bilinmektedir ki, Türk toplumunda vajinismus sorunu batı ve uzak doğu toplumlarına göre, daha yüksek bir oranda yaşanmaktadır. Tabiî ki bu yorum yapılmış olan araştırmalara dayanılarak ifade edilmektedir.
Vajinismusu ortaya çıkaran nedenler;
Vajinismusu ortaya çıkaran, bizim toplumumuz için bakıldığında, pek çok neden saymak mümkündür. İlk olarak söylenebilecek, belki de en yaygın neden cinselliğin, özellikle kadınlar ve kız çocukları için ayıp ve günah olarak nitelendirilmesi ve bekaret kavramına aşırı önem verilmesidir. Cinsellik hala, toplumumuzda suç ve günah olarak algılanmaktadır. Evli olmayan bir kadının, genç kızların ve kız çocuklarının cinselliğe en yakın oldukları alan, kendilerini karşı cinsten korumaları şeklindeki yaklaşımdır. Genç kızların yaşamları boyunca kendini koruması beklenen ve karşı cinsten birine, evlenir evlenmez farklı bir yaklaşım göstermesi, cinselliği doğal olarak algılaması ve eşine bu anlamda yakınlaşması beklenmektedir.
Vajinismusu ortaya çıkaran nedenleri incelerken özellikle üzerinde durulması gereken bir konu, vajinismusun temelinde bir eş reddi durumunun olup-olmadığıdır. Vajinismusu ortaya çıkaran neden eğer eş reddi ise, herhangi bir tedavi girişimi olmayacaktır.
Cinselliğin tabu olduğu toplumumuzda, kadınların cinsel organlarını bile tanımadıkları yönünde bilgiler son derece dikkat çekicidir. Doğaldır ki, bu bakış açısına sahip olan kişiler için, cinsel yönden bilgi sahibi olmak ve bir kadının cinsellik alanında talepkar davranışlarının olması, kabul edilemez bir düşünce şekli olarak görülmektedir. Bunun yanı sıra, özellikle, ilk gece ile ilgili toplumda yanlış bilinenler, genç kızlarda “ilk gece” korkusunu oluşturarak, bu alandaki sorunların ortaya çıkmasını destekleyici bir özellik kazandırmaktadır.
Vajinismus sorunu yaşayan kadınların bir çoğunun geçmiş yaşamında cinsel travmaların da çok önemli bir etken olduğu bilinmektedir. Bunun dışında, birey olarak, kadının, kendi cinsel rolünü benimsemekte güçlükleri olabilmekte, cinsel kimliklerine yönelik sorunları varsa da, vajinismus görüntüsü ile, problem kaynağı olarak sorun açığa çıkabilmektedir.
Vajinismus sorunu yaşayan kadın, bu problemi ile ilgili olarak yetersizlik duygusu hissetmeye başlar. Cinselliği yaşayamadığı için, bir yandan da kendini suçlu gibi algılamakta ve yoğun suçluluk duyguları hissetmektedir. Cinsel alanla ilgili olarak hissettiği bu duyguları kadınlar tüm yaşamlarına yaygınlaştırabilmektedir. Sonucunda da kadın, pek çok psikolojik soruna bu şekilde yaklaşabilmektedir.
Vaginimusa neden olan bu kasılmalar, gerçek bir girişim haricinde, yalnızca girişimin hayal edilmesiyle bile ortaya çıkabilir. Sadece cinsel ilişki girişimi esnasında değil, jinekolojik muayene esnasında da kasılmalar ortaya çıkabilir ve normal vajinal muayene bile mümkün olmayabilir.
Vajinismuslu kadınların eşleri de bu durumdan son derece olumsuz etkilenirler. Eşlerinde vajinismus sorunu olan erkeklerde, ereksiyon problemleri, cinsel isteksizlik veya erken boşalma şeklinde belirtilerin olması beklenen bir durumdur. Çünkü eşlerinin yaşadığı bu sorun nedeniyle erkekler, kendilerini eşleri tarafından reddedilmiş hissetmekte, eşlerine karşı kırgınlık ve öfke duygusu yaşayabilmektedir.
Vajinismus, bu sorunu yaşayan kadınlar için, sadece bir cinsel işlev bozukluğu olarak algılanmamalıdır. Bu sorun cinsel işlev bozukluğu olmanın yanı sıra, kadınlar için bir somatoform belirtidir. Bu açıklanamayan vücut belirtisi anlamına gelmektedir. Diğer bir deyişle, kadınların çözümleyemedikleri durumlardan kaçmak için kullandıkları savunma mekanizmalarının yeterli olmaması nedeniyle yaşadığı stresten kurtulmak için ortaya çıkan ve açıklanamayan vücut belirtilerinin görülmesi halidir.
Vainismus sorunu yaşayan kadınların pek çoğunda hamile kalma ve doğumla ilgili korkularda bulunmaktadır. Ancak bilinmesi gerekir ki vajinismus sorunu yaşanmasına rağmen hamile kalma olasılığı vardır.
Vajinismus Tedavisi
Cinsel işlev bozuklukları arasında, terapiye en iyi cevap veren problem vajinismustur. Cinsel terapiye başlamadan önce, bu sorunu yaşayan kadının jinekolojik bir muayeneden geçmesi önemlidir. Kişinin jinekolojik yönden herhangi bir sorununun olmadığının kesin olarak belirlenmesinden sonra cinsel terapi süreci başlatılabilir. Bu alandaki cinsel terapi, çift görüşmesi olarak yapılandırılır. Bu terapide çiftin sağlıklı bir cinsel yaşam ile ilgili bilgilendirmeleri gerçekleştirilir. Cinsel yaşama ait yanlış inançların düzeltilmesine özen gösterirlir.
